Cmentarz Świętokrzyski, znajdujący się w Gorzowie Wielkopolskim, przy ulicy Warszawskiej, jest miejscem o bogatej historii. Założony w drugiej połowie XIX wieku, stanowi ważny element lokalnej tożsamości i kultury. Nekropolia ta zajmuje imponującą powierzchnię ponad 3,5 hektara, co czyni ją znaczącym miejscem dla mieszkańców i osób odwiedzających miasto.
Obecnie można tam znaleźć około 7 tysięcy grobów, co świadczy o długiej tradycji i historii tego miejsca. Cmentarz jest dostępny dla wszystkich, a wejście do niego możliwe jest zarówno od ulicy Warszawskiej, jak i Głowackiego. To stanowi dogodną lokalizację dla osób pragnących odwiedzić swoich bliskich zmarłych, jak również dla tych, którzy chcą poznać lokalne dziedzictwo.
Historia
Na skutek rozwoju wspólnoty lokalnej w Gorzowie Wielkopolskim, po ukończeniu budowy kościoła parafialnego poświęconego św. Krzyżowi, w latach 1854-55 na jego północnej stronie utworzono niewielki cmentarz. W przeddzień XX wieku, miejsce to zyskało na znaczeniu, kiedy to polski szlachcic pochodzenia tatarskiego, Klaudiusz Alkiewicz, postanowił go powiększyć, nabywając część majątku od Gustawa Schrödera.
W latach 1920 oraz 1945 dokonano dalszych poszerzeń, co znacznie zwiększyło powierzchnię nekropolii. Na cmentarzu spoczywają nie tylko powstańcy wielkopolscy, ale również ofiary reżimu hitlerowskiego oraz osoby, które miały znaczący wpływ na historię Gorzowa Wielkopolskiego.
W okresie od 1945 do 1962 roku, miejsce to pełniło funkcję cmentarza komunalnego, a w 1964 roku decyzją władz został on zamknięty. W wyniku działań mających na celu ochronę dziedzictwa kulturowego, w 1991 roku cmentarz został wprowadzony do rejestru zabytków pod numerem KOK-I-368/91, z datą 09.09.1991 r.
Od roku 2000 do 2014, nadzór nad nekropolią sprawowało Stowarzyszenie Rodzin Katolickich. Jednakże, ze względu na zmiany w statucie, w 2014 roku przekazano cmentarz z powrotem Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, co pozwoliło na kontynuację opieki nad tym historycznym miejscem. Niestety, w wyniku orkanu Ksawery, który nawiedził region w 2017 roku, zniszczono około 50 nagrobków, łamiąc wiele drzew.
Ostatnia zmiana zarządzająca mająca miejsce we wrześniu 2024 roku, doprowadziła do przejęcia cmentarza przez władze miejskie, co kolejny raz podkreśla znaczenie tej nekropolii w lokalnej społeczności.
Przypisy
- JarosławJ. Miłkowski, Cmentarz Świętokrzyski w Gorzowie już pod opieką miasta [online], 19.09.2024 r. [dostęp 19.09.2024 r.]
- Cmentarz ucierpiał po orkanie. Połamane drzewa zalegają na grobach [online], TVN24.pl [dostęp 10.02.2019 r.] [zarchiwizowane 13.02.2019 r.]
- JarosławJ. Miłkowski, Parafii nie stać na ten cmentarz [online], gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl, 28.11.2014 r. [dostęp 10.02.2019 r.]
- RenataR. Ochwat, Zarośnięty po pas stary gorzowski cmentarz straszy [online], gazetalubuska.pl [dostęp 10.02.2019 r.]
- Gorzowscy radni apelują o ratowanie Świętokrzyskiego Cmentarza [online] [dostęp 10.02.2019 r.]
- Gminna ewidencja zabytków- wykaz. Gorzów Wielkopolski [dostęp 10.02.2019 r.]
- a b c d Historia cmentarza świętokrzyskiego [online], www.parafiakrzyza.pl [dostęp 10.02.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty religijne":
Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim | Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim | Cmentarz Komunalny w Gorzowie WielkopolskimOceń: Cmentarz Świętokrzyski w Gorzowie Wielkopolskim