Adam Bałdych

---

Życiorys

Adam Bałdych to jeden z najwybitniejszych polskich skrzypków współczesnych. Ukończył z wyróżnieniem studia w Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie kształcił się pod okiem Henryka Gembalskiego. Od 2012 roku jest związany z renomowaną oficyną wydawniczą ACT oraz kieruje własnym niezależnym wydawnictwem Imaginary Music.

Jego międzynarodowy debiut muzyczny miał miejsce na płycie „Imaginary Room”, która została stworzona z udziałem europejskich artystów, takich jak Lars Danielsson, Jacob Karlzon, Verneri Pohjola, Morten Lund oraz Marius Neset. Album ten zdobył prestiżową nagrodę ECHO JAZZ w 2013 roku, co podkreśla jego znaczenie na świecie jazzu.

W trackie swojej kariery Bałdych otrzymał liczne nagrody oraz wyróżnienia, w tym Grand Prix oraz nagrodę indywidualną festiwalu „Jazz nad Odrą” w 2006 roku, ECHO Jazz, a także Preis der deutschen Schallplattenkritik w 2024 roku. W uznaniu jego osiągnięć artystycznych został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką honorową “Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz medalem Gloria Artis. Dodatkowo, trzykrotnie nominowany był do nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej w kategorii osobowość roku.

Znany jako „cudowne dziecko skrzypiec”, Bałdych rozpoczął swoją karierę artystyczną w niezwykle młodym wieku, mając zaledwie 14 lat. Natychmiast został zauważony jako innowator, który potrafił w nietuzinkowy sposób połączyć osiągnięcia muzyki poważnej z nowoczesnym językiem skrzypcowym oraz umiejętnościami improwizatorskimi. W efekcie stworzył unikalny styl, który inspiruje kolejne pokolenia skrzypków improwizujących.

„Adam Bałdych redefiniuje pojęcie skrzypiec” – to słowa brytyjskiego dziennika The Guardian, które podkreślają niezwykłość jego talentu. Podobnie argumentuje Ulrich Olshausen z niemieckiego Frankfurter Allgemeine Zeitung, który zauważa, iż „Bez wątpienia Adam jest najbardziej rozwiniętym technicznie skrzypkiem żyjącym w naszych czasach. Możemy spodziewać się po nim wszystkiego.”

Muzyk miał zaszczyt prezentować swoją twórczość na najważniejszych festiwalach jazzowych, oraz w prestiżowych salach koncertowych na całym świecie, m.in. w Polsce, Niemczech, Korei Południowej, Chinach, Japonii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Austrii, Islandii, Portugalii, Azerbejdżanie, Holandii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Włoszech, Hiszpanii i Indonezji. Regularnie współpracuje z wieloma uznawanymi artystami, w tym: Yaron Herman, Agata Zubel, Cezary Duchnowski, Helge Lien, Aaron Parks, Lars Danielsson, Nils Landgren, Iiro Rantala, Marius Neset, Jacob Karlzon, Joachim Kuhn oraz Billy Cobham.

Bałdych brał udział w nagraniach blisko 20 albumów, w tym swoich autorskich projektów jak „Imaginary Room” (Adam Bałdych & The Baltic Gang), „The New Tradition” (Adam Bałdych, Yaron Herman), „Bridges” (Adam Bałdych & Helge Lien Trio) oraz „Brothers” (Adam Bałdych & Helge Lien Trio), dedykowanym pamięci jego zmarłego brata, gitarzysty Grzegorza Bałdycha. W roku 2022 ukazał się jego album Adam Bałdych Quintet – „Legend”, w którym muzyka Henryka Wieniawskiego została zinterpretowana przez niego oraz skrzypaczkę Agatę Szymczewską, zwyciężczynię I nagrody w konkursie H.Wieniawskiego w Poznaniu. 26 stycznia 2024 roku na rynku zadebiutował album Passacaglia, nagrany razem z pianistą Leszkiem Możdżerem i wydany przez Imaginary Music, wydawnictwo założone przez Bałdycha w 2023 roku.

Warto również zaznaczyć, że Bałdych aktywnie angażuje się w muzykę poważną jako skrzypek i improwizator, współpracując z takimi kompozytorami jak Paweł Hendrich (projekt Avatar, premiera – „Allopopulo”), Cezary Duchnowski, wiolonczelistą Andrzejem Bauerem (Transfuzja) oraz kompozytorką Agatą Zubel (Impressions for 4) i Ewą Trębacz (premiera – „Metanoia”).

10 czerwca 2016 roku Adam Bolesław Bałdych został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi przez prezydenta RP Andrzeja Dudę oraz odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 31 maja 2019 roku otrzymał „Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości” z rąk Premiera RP Mateusza Morawieckiego, a 23 maja 2022 roku został odznaczony medalem Gloria Artis oraz medalem Zasłużony dla Województwa Lubuskiego.

Obecnie artysta mieszka i tworzy w Warszawie.

Nagrody i odznaczenia

Adam Bałdych, utalentowany muzyk, zdobył liczne nagrody i odznaczenia w swojej karierze, które świadczą o jego wspaniałych osiągnięciach w dziedzinie muzyki jazzowej. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd jego wyróżnień:

• 2011 – Ale Sztuka (nagroda TVP, Radio Zachód, Gazeta Wyborcza),
• 2012 – Nadzieja Melomanów/Oscary Jazzowe,
• 2013 – Słowik – nagroda kulturalna Gorzów Wlkp,
• 2013 – ECHO Jazz – Nagroda Niemieckiego Przemysłu Muzycznego,
• 2013 – Nominacja do Fryderyka – Artysta Roku, Album Roku – muzyka jazzowa,
• 2013 – Grand Prix Jazz Melomani – Artysta Roku, Płyta Roku,
• 2014 – Motyl – Nagroda Kulturalna Prezydenta Miasta Gorzowa,
• 2015 – GrandPrix Jazz Melomani – Płyta Roku (The New Tradition),
• 2016 – Złoty Krzyż Zasługi – odznaczenie prezydenta RP,
• 2016 – Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” – odznaczenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
• 2019 – Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości,
• 2020 – Nominacja do nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej,
• 2022 – Gloria Artis – odznaczenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wszystkie te wyróżnienia odzwierciedlają nie tylko jego talent, ale i ogromny wkład w polską kulturę muzyczną, co czyni go jednym z najważniejszych artystów swojego pokolenia.

Działalność kompozytorska

Adam Bałdych, uznany kompozytor i skrzypek, ma na swoim koncie wiele interesujących utworów, które powstały na zamówienie różnych orkiestr i festiwali. Jego działalność kompozytorska w ostatnich latach obejmuje szereg różnorodnych projektów, o czym warto wspomnieć.

• W 2015 roku powstała suita „Mozaika – Impresje”, stworzona na zlecenie Baltic Neopolis Orchestra. Jej prawykonanie miało miejsce w Szczecinie na antenie Polskiego Radia 26.11.2015.
• Rok 2016 przyniósł utwór „Antiphona – Psalmy Syryjskie”, który został napisany dla Orkiestry Muzyki Nowej. Prawykonanie odbyło się w Katowicach, w NOSPR, 18.12.2016.
• W 2017 roku Bałdych zaprezentował „Memoirs / Pamiętniki”, suitę przeznaczoną na orkiestrę symfoniczną oraz instrumenty improwizujące. Utwór powstał na zamówienie Filharmonii Kaliskiej, a jego prawykonanie miało miejsce 15.12.2017 w Kaliszu.
• W 2019 roku stworzył „Early Birds Symphony”, utwór przeznaczony dla orkiestry smyczkowej i instrumentów improwizujących. Prawykonanie miało miejsce z orkiestrą Aukso i Helge Lien Trio podczas festiwalu AUKOSDRONE w Tychach 05.10.2019.
• W 2021 roku skomponował „Concerto Galante”, utwór na orkiestrę smyczkową oraz skrzypce improwizujące, zamówiony przez Stuttgarter KammerOrchester z Niemiec.
• Także w 2021 roku powstał utwór „Teodor”, dedykowany skrzypcom improwizującym, głosom i orkiestrze symfonicznej.
• Jeszcze w 2021 roku miała miejsce premiera „Kuyawiaka”, utworu na skrzypce improwizujące, fortepian, cymbały i orkiestrę smyczkową, przygotowanego na zlecenie PWM/Anaklasis, a prawykonanego przez orkiestrę Aukso.
• Kolejnym dziełem z 2021 roku jest „Śpiewnik Domowy”, kompozycja na skrzypce improwizujące i kwartet smyczkowy, stworzona na zamówienie Kromer Festival – Biecz.
• W 2023 roku Bałdych skomponował „Kurhanek Maryli”, utwór z udziałem skrzypiec improwizujących, chóru oraz orkiestry smyczkowej. Powstał na zlecenie festiwalu Niepodległa i został prawykonany z orkiestrą Aukso oraz Chórem Polskiego Radia.

Dyskografia

Dyskografia Adama Bałdycha obejmuje szereg fascynujących albumów, które ukazują jego rozwój artystyczny oraz różnorodność muzyczną. Poniżej przedstawiono chronologiczny wykaz jego wydań:

• 2007: „Moje miasto”,
• 2009: „Damage Control”,
• 2009: „Storyboard”,
• 2011: „Magical Theatre”,
• 2012: „Imaginary Room” (Adam Bałdych & The Baltic Gang (ACT MUSIC)),
• 2014: „The New Tradition” (Adam Bałdych & Yaron Herman (ACT MUSIC)),
• 2015: „Bridges” (Adam Bałdych & Helge Lien Trio (ACT MUSIC)),
• 2017: „Brothers” (Adam Bałdych & Helge Lien Trio + Tore Brunborg (ACT MUSIC)),
• 2019: „Sacrum Profanum” (Adam Bałdych Quartet (ACT MUSIC)),
• 2020: „Clouds” (Bałdych / Courtois / Telderman),
• 2021: „Poetry” (Adam Bałdych Quintet (ACT MUSIC)),
• 2022: „Legend” (Adam Bałdych Quintet (Anaklasis)),
• 2024: „Passacaglia” (Adam Bałdych & Leszek Możdżer (Imaginary Music)).

---

Oceń: Adam Bałdych

---